Eigendomsvoorbehoud is een juridisch concept dat vaak over het hoofd wordt gezien, maar van onschatbare waarde is voor ondernemers in zakelijke transacties. In dit artikel wordt ingegaan op de vraag wat eigendomsvoorbehoud inhoudt, hoe het ondernemers beschermt en welke stappen ze kunnen nemen om dit effectief te implementeren.
Wat is eigendomsvoorbehoud?
Eigendomsvoorbehoud houdt in dat de leverancier eigenaar blijft van de geleverde goederen totdat de koper volledig heeft voldaan aan zijn betalingsverplichtingen ten aanzien van die goederen. Dit biedt een essentiële bescherming voor leveranciers, vooral in situaties waar betalingsrisico’s aanwezig zijn.
Er bestaat ook een vorm van eigendomsvoorbehoud die nog meer bescherming biedt. Wanneer de leverancier en koper op regelmatige basis zaken met elkaar doen, is het voor de leverancier zinvol om een ‘kredieteigendomsvoorbehoud’ te bedingen. Een kredieteigendomsvoorbehoud blijft bestaan tot het moment dat geen enkele vordering van de leverancier onder eigendomsvoorbehoud op de koper openstaat, maar kan ook worden bedongen voor toekomstige vorderingen, althans voor zover deze vorderingen vallen onder de reikwijdte van het bedongen eigendomsvoorbehoud. Het kredieteigendomsvoorbehoud heeft daarmee ook betrekking op geleverde zaken die reeds betaald zijn.
Formulering in contracten en algemene voorwaarden
Het formuleren van een effectief (krediet)eigendomsvoorbehoud vereist heldere taal in contracten en algemene voorwaarden. Wanneer het eigendomsvoorbehoud is opgenomen in de algemene voorwaarden, is het ook van belang dat deze van toepassing zijn verklaard en tijdig en op de juiste wijze ter hand zijn gesteld.
Bescherming bij wanbetaling (ook bij faillissement)
De koper zal over het algemeen op grond van de koopovereenkomst de onder eigendomsvoorbehoud geleverde zaken onder zich mogen houden, verwerken en/of verkopen, althans zo lang hij aan zijn verplichtingen voldoet en dit handelen in overeenstemming is met de normale uitoefening van zijn bedrijf.
Of en wanneer de leverancier de door hem geleverde zaken mag opeisen, is in de eerste plaats een vraag van uitleg van de overeenkomst. Zo kunnen de algemene voorwaarden bepalen dat de leverancier de zaak zonder nadere ingebrekestelling mag opeisen zodra de koper niet tijdig zijn verplichting uit de overeenkomst nakomt. In het geval van wanbetaling kan eigendomsvoorbehoud dus effectief zijn.
Eigendomsvoorbehoud heeft ook werking wanneer de koper in staat van faillissement komt te verkeren. De geleverde zaken blijven immers eigendom van de leverancier en maken geen deel uit van de boedel van de failliete koper. De koper is namelijk nog geen eigenaar geworden. De faillietverklaring raakt namelijk alleen de vermogensbestanddelen van de gefailleerde
Conclusie
Eigendomsvoorbehoud is een belangrijk instrument voor ondernemers in zakelijke transacties. Door goed geïnformeerd te zijn en effectieve maatregelen te nemen, kunnen leveranciers hun belangen beschermen en financiële risico’s minimaliseren. Het implementeren van eigendomsvoorbehoud is niet slechts een juridische formaliteit, maar een strategische zet om zakelijke stabiliteit te waarborgen.
Mocht u vragen hebben over dit onderwerp, dan kunt u contact opnemen met Henk Jan Boven of Mark Volkerink. Het kan voorkomen dat u met lege handen blijft staan wanneer uw afnemer failliet gaat.
